Het nieuwe jaar is begonnen en de feestdagen liggen achter ons. Het lijkt wel of de laatste weken van een jaar dubbel zo snel voorbij gaan. Ze vliegen voorbij en voor we er erg in hebben is het alweer half januari geweest en lijken de feestdagen met alle lichtjes en warmte alweer een eeuwigheid geleden.
Januari is voor mij altijd een periode van ‘uitkijken naar’. Er is een nieuw jaar begonnen waarvoor ik voornemens en doelen voor heb bedacht. Vol goede moed kijk ik vooruit naar hopelijk veel mooie momenten. Toch is het niet altijd makkelijk om dit gevoel vast te houden. Er komen ongetwijfeld tegenslagen op mijn pad, de dagen blijven nog lang grijs en donker en de echte winter moet eigenlijk nog beginnen. Allemaal dingen die mijn gevoel van vreugde kunnen beïnvloeden, of zelfs mijn vreugde helemaal kunnen stelen.
Vreugdedieven
Tijdens de eerste serie van het jaar, ‘Vreugdedieven’, besteden we aandacht aan wat vreugde nu eigenlijk ten diepste is, en op welke manier we gewapend kunnen zijn tegen allerlei vreugdedieven. Er zijn veel vreugdedieven, zoals wat er zich afspeelt in het nieuws, of de tijd van het jaar die in verloop van tijd voorbij trekken. Maar er zijn ook vreugdedieven die we niet zo makkelijk achter ons kunnen laten en die ons op elk moment kunnen plagen. Je kunt hierbij denken aan dingen als: zorgen, ongerustheid, afwijzing, teleurstelling, disrespect, afkeuring, boosheid, angst, kritiek, angst voor kritiek, en deze lijst kan nog veel en veel langer worden.
Als je zo naar deze dingen kijkt, kun jij dan zeggen welke dingen jouw vreugde wel eens beïnvloeden, of misschien wel helemaal wegnemen?
Vreugde en geluk
Vreugde is iets anders dan gelukkig zijn. Gelukkig zijn is een gevoel. Het gevoel van tevreden zijn. Maar gelukkig zijn ervaren we alleen op een fysiek en een emotioneel vlak. Daarom is het ook tijdelijk. Het komt en gaat. Het ene moment voel je je gelukkig, en een ander moment niet meer. Vreugde is geen emotie of gevoel. In ieder geval niet zoals we er in deze serie over spreken. Het is een ervaring.
We ervaren vreugde op een spiritueel niveau. Op zielsniveau. Vreugde ervaren in het meest fundamentele van je zijn. Je kunt van alles doen om gelukkig te zijn. Omstandigheden creëren, bijsturen, beïnvloeden en zelfs fabriceren. Zo bekeken is gelukkig zijn kleiner dan wie we zijn. Vreugde is iets wat veel dieper zit, in positieve zin, dus in de ervaring ervan, maar ook als het om de vreugdedieven gaat.
Hierboven noemde ik al een aantal vreugdedieven. Veel dingen lijken vooral van buitenaf te komen. Het weer, of iemand die je afwijst of teleurstelt. Toch zijn we zelf vaak onze grootste vreugdedief. En nu kan ik natuurlijk allemaal algemene situaties en gedachten opnoemen, maar het leek mij veel waardevoller om eerst bij mezelf op onderzoek uit te gaan.
Zelfkritiek
Tijdens de eerste bijeenkomst van deze serie spraken we over zelfkritiek. Een vreugdedief die bij veel mensen aanwezig is. Zeker ook bij mij. Veel van wat ik doe of kan is in mijn ogen niet goed genoeg. Ik kan ontzettend streng voor mezelf zijn en mezelf van alles kwalijk nemen. Met veel schuldgevoel, zelfverwijt, spijt of angst tot gevolg. En ja, dit ontneemt me wel eens mijn vreugde in dingen. Het gevoel van geluk en blijdschap kan snel overschaduwd worden door zelfkritiek en uiteindelijk werkt dat bij mij ook door tot op alle niveaus, ook tot in het diepste van mezelf.
We spraken deze week over het evangelie van afgelopen zondag: Lucas 3, 15-16. 21-22: Johannes doopt Jezus.
Mensen kwamen van ver om zich door Johannes te laten dopen. Iedereen vroeg zich af of Johannes de beloofde Messias was. Hij legt uit dat hij hen doopt met water, maar dat er na hem iemand komt die hen zal dopen met het vuur van de heilige Geest, iemand veel machtiger dan hij. Ook Jezus liet zich dopen en na Zijn doop bidt hij. De hemel ging open en de heilige Geest kwam naar Jezus toe in de vorm van een duif. En God’s stem klonk uit de hemel: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon. In jou vind ik vreugde.’
De Vader vindt vreugde in zijn kind. In Zijn Zoon. Onvoorwaardelijk. Niet om wat Jezus doet of om hoe succesvol Hij is, maar omdat Hij Zijn Zoon is. Hij houdt onvoorwaardelijk van Hem en ervaart vreugde puur omdat Hij bestaat. Hij hoeft het niet te verdienen, en er zijn ook geen voorwaarden aan gesteld.
Zo wordt dat ook tegen ons gezegd. Wij, jij en ik, als kinderen van God. Wij zijn Zijn geliefde kinderen waarin Hij vreugde vindt.
Dat is nogal wat, vind je niet?! God houdt onvoorwaardelijk van mij, als Zijn dochter. Ondanks de fouten die ik maak en alle dingen die ik niet goed genoeg vind gaan in mijn leven. Als mens heb ik de neiging om mijn waarde af te laten hangen van de dingen die ik bereik of doe. Ik ben pas iets waard als ik een (goede) baan heb. Alsof dat bepaalt wie ik ben, alsof ik kan beïnvloeden wie ik ben, door wat ik doe.
Maar wij bepalen helemaal niet wie we zijn, God doet dat! God definieert jou, en mij. Door Christus in je doop bepaalt God dat jij zijn geliefd kind bent. Jij bent een kind van Zijn liefde. Onze waarde en statuur krijgen we van de allerhoogste God, en dat is iets ongelooflijk goeds. En dit is waarom. Hoe meer je kijkt naar je prestaties om te weten wie je bent, hoe minder vreugde je ervaart in het leven.
Dankbaarheid
Zijn Liefde is mijn vreugde en dat zal nooit gestolen kunnen worden door welke vreugdedief dan ook. Natuurlijk komt er soms een barstje in, of een deuk. Het leven is niet altijd makkelijk, en dat verdriet of de pijn hoeven we niet te negeren en mag zeker een plek hebben. Maar daarnaast zal Zijn vreugde in ons, en Zijn liefde altijd standhouden.
We mogen Zijn liefde aanvaarden en ons laten vervullen met Zijn vreugde in ons. Dit gegeven stemt mij persoonlijk dankbaar. Elke ochtend mag ik wakker worden als Zijn kind en weet ik me gedragen door Zijn onvoorwaardelijke liefde.
Korte vooruitblik
Komende week praten we verder over ‘Vreugdedieven’. We gaan het hebben over ‘Zorgen’. Bezorgdheid over de toekomst en genoeg hebben voor de toekomst is vaak een van onze grootste vreugdedieven. We zijn bezorgd of we wel genoeg zullen hebben om aan onze behoeften te kunnen voldoen. In de volgende aflevering zullen we kijken naar het wonder op het bruiloftsfeest van Kana. Jezus zorgt voor meer dan genoeg wijn voor een bruidspaar als de wijn op is. Wijn in de Schrift is een symbool van vreugde en het overvloedige leven dat God ons wil geven.
